Projekt dofinansowany przez ZARZĄD WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO
1. Założenia programu – DOGONIĆ MARZENIA – CZAS POWROTU DO UKOCHANYCH BAJEK
Przewidziane jest 6 spotkań w szkolnowychowawczych integracyjnych ośrodkach przygotowane przez Europejskie Centrum Edukacji Międzykulturowej.
Realizowane będą następujące cele:
- cel poznawczy – ukazanie ulubionych bohaterów na tle nowych treści.
- cel kształcący – wskazanie określonych miejsc Wrocławia i Dolnego Śląska jako płaszczyzny rozgrywających się zdarzeń.
- cel wychowawczy – uwypuklenie wartości moralnych poprzez postawy i zachowania bohaterów.
Metody pracy – pogadanka objaśniająca, pokaz oraz głośne odczytywanie treści.
Ogólnym celem podjętego działania jest ubarwienie zwykłego dnia życia dzieciom niesprawnym. Baśń bowiem apeluje do ich najlepszych wspomnień i wyobrażeń, budzi marzenia i kształtuje pojęcia dobra, zła itp. Przedsięwzięcie artystyczne skierowane jest do młodszych dzieci specjalnej troski. Miejscem spotkań będzie szkoła dla dzieci niewidomych, przedszkole integracyjne i inne we Wrocławiu. Spotkanie niewidomej autorki z dziećmi zawiera ogniwa dydaktyczne oraz prezentacje wybranych utworów. Elementy dydaktyczne ukazują wartość punktowego pisma (którym posługuje się pisarka), uwypuklenie sylwetki jego twórcy – Ludwika Braill’e, objaśnienia sposobu zapisu znaków punktowych.
Kolejny etap stanowi odczytywanie utworów baśniowych, których treści wyrastają na kanwie baśni poznanych przez dzieci w dzieciństwie. Np. Śpiąca Królewna staje się malarką i razem z mężem, malarzem zamieszkują na Rynku Wrocławskim. Nadmieńmy, że cykl podawanych dzieciom utworów nosi tytuł „Co nowego w starych bajkach” i zawiera 7 bajek – Śnieżka, Kopciuszek, Śpiąca Królewna, Jaś i Małgosia, Czerwony Kapturek, Pierniki Baby Jagi i Domowe Skrzaty.
Odbiorcy stanowić będą połączone niewielkie grupy wg. wymogów zasad nauczania w placówka specjalnych. W wyniku tego łatwiej stosować indywidualizację w procesie kształcenia. Frekwencja na spotkaniu nie będzie przekraczać 30 osób. Wiek słuchaczy zamknie się w przedziale od najmłodszego rocznika przedszkolnego do najstarszego szczebla nauczania klas młodszych. Obiorcami będą dzieci niewidome, niedowidzące, zaburzone intelektualnie i ruchowo. Zaznaczmy, że te dysfunkcje warunkują ich miejsce w społeczeństwie.
Autorka prezentująca walory baśni posłuży się własnymi tekstami, wydanymi systemem brajla. Pozwoli to odbiorcom zorientować się w rodzaju tomików brajlowskich. Otrzymane zaś od autorki alfabety brajla zorientują w wyglądzie znaków punktowych. Oddzielnym elementem objaśniającym będzie pokaz stosowania pisma w oparciu o określone przybory.
W realizacji działania pisarkę wspierać będą, koordynator projektu umożliwiający jej kontakt z publicznością. Sfinalizowaniem każdego spotkania będzie konkurs dla publiczności. Przeprowadzony zostanie w oparciu o prezentowany uprzednio tekst. Pytania nawiążą do postępowania bohaterów, ich zachować i wypowiedzi. Będą to specjalnie przygotowane zestawy pytań. Np. „Dlaczego krasnoludki zabrały Śpiącą Królewnę?” – bo ją kochały. / Dlaczego Śnieżka poszła do czarodziejki? – bo tęskniła za mężem. / Dlaczego Śnieżka podarowała czarodziejce swoje bursztyny? – z wdzięczności.
Należy pamiętać, że zbyt dużo pytań przeciąży uwagę dzieci, która jest jeszcze na etapie przeprofilowania się. Pytania muszą być tak skonstruowane aby odnosiły się do pamięci mechanicznej, która kończy się na etapie starszej grupy wiekowej klas młodszych. Odpowiedzi konkursowiczów wykażą cechy ich uwagi oraz pamięci. Formowanie pytań uwzględni wiek odbiorców, dojrzałość osobowości i rodzaj dysfunkcji. Najlepsi z uczestników otrzymają nagrody i dyplomy a wszystkie dzieci zostaną obdarowane słodyczami.
Głośne czytanie oraz odpowiednie pytania konkursowe podsumują dobre wspomnienia treści bajek, spowodują przywiązanie do bohaterów, zaznacza dominację dobra, obudzą dobry humor i nastrój, zaapelują do dziecięcych radości, pobudzą do wspólnych zabaw ruchowych, a przy okazji uwypuklą zachwyt nad urokami miast, w których rozgrywa się akcja bajki np. miasta Wrocławia a to zbuduje patriotyzm. Np. W „Czerwonym Kapturku” młody wilczek wstydzi się za postępek brata i zmienia się w wilczura aby towarzyszyć dziewczynce i jej pomagać.
Autorką baśni jest Halina Kuropatnicka-Salamon, emerytowana nauczycielka, członek Związku Literatów Polskich.
Małgorzata Komarnicka
Halina Kuropatnicka-Salamon
2. Zakończenie programu – DOGONIĆ MARZENIA – CZAS POWROTU DO UKOCHANYCH BAJEK
W listopadzie 2017 roku zakończył się program „Dogonić marzenia – czas powrotu do ukochanych bajek”, realizowany przez Europejskie Centrum Edukacji Międzykulturowej. Ogólnym celem podjętego działania było ubarwienie zwykłego dnia życia dzieciom niesprawnym. Bajka bowiem apeluje do ich najlepszych wspomnień i wyobrażeń, budzi marzenia i kształtuje pojęcia dobra, zła itp. Przedsięwzięcie artystyczne skierowane było do młodszych dzieci specjalnej troski. Miejscem spotkań była szkoła dla dzieci niewidomych, przedszkole integracyjne i inne we Wrocławiu i na Dolnym Śląsku (Góra, Legnica, Zgorzelec).
Spotkanie niewidomej autorki z dziećmi zawierało ogniwa dydaktyczne oraz prezentacje wybranych utworów. Odbyło się 7 spotkań w szkolnowychowawczych integracyjnych ośrodkach. Autorka przeczytała utwory baśniowe, których treści wyrastają na kanwie bajek poznanych przez dzieci w dzieciństwie. Np. Śpiąca Królewna staje się malarką i razem z mężem, malarzem zamieszkują na Rynku Wrocławskim.
Pisarka prezentując walory baśni posłużyła się własnymi tekstami z serii „Co nowego w starych baśniach” wydanymi systemem brajla. Pozwoliło to odbiorcom zorientować się w rodzaju tomików brajlowskich. Podczas siedmiu spotkań zostało przedstawionych siedem bajek: Śnieżka, Kopciuszek, Śpiąca Królewna, Jaś i Małgosia, Czerwony Kapturek, Pierniki Baby Jagi i Domowe Skrzaty).
Obiorcami były dzieci niewidome, niedowidzące, zaburzone intelektualnie i ruchowo. Zaznaczmy, że te dysfunkcje warunkują ich miejsce w społeczeństwie.
Cel realizacji zadania publicznego został zrealizowany. Zakładano następujące cele.
- cel poznawczy – ukazanie ulubionych bohaterów na tle nowych treści.
- cel kształcący – wskazanie określonych miejsc Polski jako płaszczyzny rozgrywających się zdarzeń.
- cel wychowawczy – uwypuklenie wartości moralnych poprzez postawy i zachowania bohaterów.
Ogólnym celem podjętego działania było ubarwienie zwykłego dnia życia dzieciom niesprawnym z terenu Dolnego Śląska. Bajka bowiem apeluje do ich najlepszych wspomnień i wyobrażeń, budzi marzenia i kształtuje pojęcia dobra, zła itp. Przedsięwzięcie artystyczne skierowane było do młodszych dzieci specjalnej troski. Realizacja zadania pozwoliła zwiększyć aktywność osób niepełnosprawnych oraz rozwój ich zainteresowań w obszarze kultury.
Małgorzata Komarnicka
Halina Kuropatnicka-Salamon
3. OPIS – PODSUMOWANIE SPOTKAŃ
Schemat spotkań został tak zaplanowany, aby wniósł właściwy ładunek w obiór widza-słuchacza. Niewidoma autorka ukazała dzieciom wartość punktowego pisma, którym się posługuje, przedstawiła sylwetkę jego twórcy – Ludwika Braill’e i objaśniła sposób zapisu znaków punktowych (ten punk nie dotyczył dzieci niewidomych). Kolejnym etapem spotkania było naświetlenie dzieciom genezy powstania bajki – przypomnienie znanej już dzieciom z dzieciństwa treści bajki. Następnie autorka czytała jeden ze swoich utworów, którego treść – dokończenie bajki wyrastała na kanwie bajek poznanych przez dzieci w dzieciństwie. Np. Śpiąca Królewna staje się malarką i razem z mężem, malarzem zamieszkują na Rynku Wrocławskim. Zostało zaprezentowanych 7 bajek – Śnieżka, Kopciuszek, Śpiąca Królewna, Jaś i Małgosia, Czerwony Kapturek, Pierniki Baby Jagi i Domowe Skrzaty.
Kolejnym etapem spotkania był konkurs. Zostały specjalnie przygotowane zestawy pytań. Np.: „Dlaczego krasnoludki zabrały Śpiącą Królewnę?” – bo ja kochały.
„Dlaczego Śnieżka poszła do czarodziejki? – bo tęskniła za mężem.
„Dlaczego Śnieżka podarowała czarodziejce swoje bursztyny? – z wdzięczności.
Zbyt duża ilość pytań mogła przeciążyć uwagę dzieci, która jest jeszcze na etapie przeprofilowania się. Pytania były tak skonstruowane aby odnosiły się do pamięci mechanicznej, która kończy się na etapie starszej grupy wiekowej klas młodszych.
Głośne czytanie oraz odpowiednie pytania konkursowe podsumowały dobre wspomnienia treści bajek, powodując przywiązanie do bohaterów, zaznaczając dominację dobra, budząc dobry humor i nastrój, apelując do dziecięcych radości, pobudzając do wspólnych zabaw ruchowych a przy okazji uwypuklając zachwyt nad urokami miast, w których rozgrywała się akcja bajki np. miasta Wrocławia czyli budowanie patriotyzm. Np. W „Czerwonym Kapturku” młody wilczek wstydzi się za postępek brata i zmienia się w wilczura aby towarzyszyć dziewczynce i jej pomagać.
Odbiorcami były połączone niewielkie grupy wg. wymogów zasad nauczania w placówkach specjalnych. W wyniku tego łatwiej było stosować indywidualizację w procesie kształcenia. Były to dzieci niewidome, niedowidzące, zaburzone intelektualnie i ruchowo w wieku od najmłodszego rocznika przedszkolnego do najstarszego szczebla nauczania klas młodszych.
Odniesienie do dydaktyczno-wychowawczej realizacji grantu:
Przystępując do aktywowania procesu omawianego grantu, dokonano wyboru dróg jego realizacji. Rozważono przede wszystkim fakt, że zawarł się on w ramach pedagogiki specjalnej, której naczelnym celem jest rewalidacja dotkniętej defektem jednostki. Na pierwszy plan wysuwa się tu czynnik indywidualizowania – dane więc nam było zaledwie cząstkowe wejście w problem ze względu na zróżnicowanie przypadków. Starania nasze stanowiły środek kompensacji, skierowany na dziecko z jego nieprawidłowościami i schorzeniami. Przykładowo zatem dziecko niewidome miało możność usłyszeć plastyczny opis sytuacji, ułatwiający mu operacje intelektualne, ze szczególnym akcentem na adekwatność wyobrażeń. Dziecko upośledzone umysłowo miało szansę oprzeć swoje rozumowanie na właściwym słownictwie i wyrażeniach objaśniających.
Do osiągnięcia pożądanych efektów przyczyniły się:
- Dobrze przemyślana organizacja warunków w otoczeniu i pracy z dzieckiem – treść, forma, metoda.
- Zwrócenie uwagi na stereotypy dynamiczne, odciążające układ nerwowy.
- Wykluczenie bodźców niekorzystnie oddziaływujących na procesy nerwowe.
- Tworzenie pozytywnych okoliczności dla procesów emocjonalnych.
- Zwieńczenie osiągnięć dziecka rezultatami konkursowymi i nagrodą w postaci pochwały oraz słodyczy.
Rodzaj i wyniki przeprowadzonych zajęć mogą przyjąć formę pomocniczą w szkołach, klasach czy przedszkolach integracyjnych. W szkołach i przedszkolach masowych mogą stanowić typ propozycji pracy ze względu na zastosowane metody.
Małgorzata Komarnicka
Halina Kuropatnicka-Salamon
